Spółka z o.o. czy działalność gospodarcza – co opłaca się bardziej?

Sam pomysł na biznes nie wystarczy. Chcąc działać zgodnie z prawem, przede wszystkim należy zarejestrować firmę, a przy tym wybrać jej formę prawną, pośród których najczęściej wybierane są jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) i spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka z o.o.). Co opłaca się bardziej – spółka z o.o. czy działalność gospodarcza?

Spółka z o.o. i JDG – co je od siebie różni?

Wybór formy prowadzenia działalności podyktowany jest specyfiką branży, ale i kwestiami wizerunkowymi. Obie formy dzieli bardzo wiele, począwszy od formalności przy zakładaniu, przez odpowiedzialność przedsiębiorcy, składki ZUS, podatek dochodowy, aż po księgowość. Niewątpliwie DG i spółka z o.o. mają swoje wady i zalety, którym warto przyjrzeć się bliżej. Która forma w tym zestawieniu wypada więc lepiej – spółka z o.o. czy działalność gospodarcza.

Zakładanie jednoosobowej działalności i sp. z o.o.

Jak założyć JDG?

Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej jest prosta i wolna od jakichkolwiek kosztów. Firmę rejestruje się w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Wystarczy złożenie wniosku CEIDG-1 i odpowiednich załączników w urzędzie, aby uwierzytelnić wniosek. Nie będzie to konieczne, jeżeli przyszły przedsiębiorca ma kwalifikowany podpis elektroniczny lub profil zaufany.

Rejestracja spółki z o.o. w KRS

Znacznie więcej formalności jest przy rejestracji spółki z o.o., którą należy zarejestrować w Krajowym Rejestrze Sądowniczym (KRS). Umowa spółki musi być sporządzona przez notariusza i mieć formę aktu notarialnego.

Wysokość podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) i opłaty notarialne uzależnione są od wysokości kapitału zakładowego. Jeżeli kapitał spółki wynosi 5000 zł (kapitał minimalny), taksa notarialna wyniesie 196,80 zł, z kolei każdy odpis strony umowy to wydatek 6 zł + VAT. Dodatkowo 500 zł trzeba przygotować na opłatę sądową, a kolejne 100 zł na ogłoszenie wpisu w Monitorze sądowym i gospodarczym.

Oszczędni przedsiębiorcy mogą skorzystać z rejestracji online. Korzystanie ze wzorca umowy spółki z o.o. to oszczędzenie połowy (250 zł) na opłacie sądowej. Wzorzec jest jednak mocno ograniczony do zawarcia w umowie tylko podstawowych i kluczowych elementów.

Zakładający spółkę z o.o. musi również uiścić podatek od czynności cywilnoprawnych, który wynosi 0,5% kapitału zakładowego. Przy minimalnym kapitale na poziomie 5000 zł, podatek PCC wyniesie 25 zł. Jeżeli spółka z o.o. zakładana jest w tradycyjnej formie, zostaje on odprowadzony przez notariusza.

Spółka z o.o. czy działalność gospodarcza – opodatkowanie

Przy jednoosobowej działalności gospodarczej przedsiębiorca jest osobą fizyczną i musi odprowadzać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych. Przy rejestracji firmy ma on możliwość wyboru poniższych form opodatkowania:

• na zasadach ogólnych (skala podatkowa 18% i 32% po przekroczeniu progu podatkowego w wysokości 85 528 zł)
• na zasadach podatku liniowego (19%)
• w szczególnych przypadkach na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych albo karty podatkowej

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest podmiotem prawnym, obciążonym podatkiem CIT od osób prawnych w wysokości 15% lub 19% od zysku brutto. W spółce z o.o. miejsce ma jednak tzw. podwójne opodatkowanie. Najpierw opodatkowany jest wypracowany dochód spółki, a następnie dywidendy wypłacane wspólnikom obłożone podatkiem dochodowym.

Składki emerytalne i zdrowotne

Przedsiębiorca prowadzący JDG, o ile nie jest jednocześnie zatrudniony na umowę o pracę, nie jest emerytem i nie posiada ubezpieczenia z innego tytułu, opłaca składki ZUS i składkę zdrowotną. W 2019 roku składka emerytalna i zdrowotna dla JDG wynoszą 1316,97 zł + 70,05 zł na Fundusz Pracy. W pierwszych 24 miesiącach przedsiębiorca korzysta jednak z preferencyjnych składek na ubezpieczenie społeczne, płacąc 30-procentowy ZUS. Preferencyjny ZUS ze składką zdrowotną wynosi w 2019 roku 555,89 zł, a więcej o tzw. małym ZUS-ie znaleźć można w artykule pt. „Mały ZUS dla firm – nowe regulacje od 1 stycznia„.

W spółce z o.o., w której przedsiębiorca jest jedynym wspólnikiem, nie ma możliwości płacenia preferencyjnego ZUS-u przez pierwsze 24 miesiące od rejestracji. Jest zobligowany do płacenia składek emerytalnych, zdrowotnych i na Fundusz Pracy podobnie, jak przy jednoosobowej działalności gospodarczej. ZUS-u można natomiast uniknąć, kiedy spółka z o.o. ma co najmniej dwóch wspólników.

Odpowiedzialność przedsiębiorcy w JDG i sp. z o.o.

Jeżeli na pytanie – spółka z o.o. czy działalność gospodarcza – odpowiedzieć tylko z punktu widzenia odpowiedzialności przedsiębiorcy, zdecydowanie lepiej wypada w tym zestawieniu podmiot prawny. Udziałowcy spółki z o.o. ponoszą odpowiedzialność jedynie do wysokości wniesionego przez nich wkładu. Natomiast wierzyciele nie mogą domagać się spełnienia zobowiązań wyższych niż majątek spółki.

Zgodnie z kodeksem spółek handlowych zarząd może ponosić odpowiedzialność za zobowiązania, ale może jej uniknąć. Zgodnie z art. 299 kodeksu spółek handlowych, nie ponosi odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że w odpowiednim terminie złożony został wniosek o ogłoszenie upadłości. Jeżeli do tego nie doszło, zarząd może próbować wykazać, że pomimo niezgłoszenia wniosku i niewszczęcia postępowania układowego, wierzyciel nie poniósł strat.

W przypadku JDG przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem osobistym. To duży minus i zagrożenie, jeżeli biznes nie będzie intratny, a przedsiębiorca zadłużył się u wierzycieli.

Księgowość w spółce z o.o. i jednoosobowej działalności gospodarczej

Duże zmiany w obu formach prowadzenia działalności widoczne są również na płaszczyźnie księgowości. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością księgowość prowadzi w formie ksiąg rachunkowych. Dodatkowo zgodnie z Ustawą o rachunkowości ma wymóg sporządzania sprawozdań finansowych.

Dlatego niezbędny jest księgowy, co podnosi koszty prowadzenia firmy. Koszty księgowości są różne i zależne od kilku czynników. Między innymi skali działalności i liczby księgowanych dokumentów, ale średnio to wydatek ok. 400 zł miesięcznie. W zamian przedsiębiorca, a w przypadku wspólników przedsiębiorcy, mają czytelną sytuację finansową.

Wymogu prowadzenia ksiąg rachunkowych, przy dochodzie w roku podatkowym poniżej 2 mln euro, nie ma przy JDG. Przedsiębiorca może prowadzić księgę przychodów i rozchodów. Często nie ma potrzeby zatrudniania księgowych, a księgowość można prowadzić osobiście, najlepiej z wykorzystaniem programów księgowych online, np. Faktura VAT (link do sklepu).

Spółka z o.o. czy działalność gospodarcza – co opłaca się bardziej?

Która opcja prowadzenia działalności gospodarczej jest bardziej opłacalna? Wiele zależy od pomysłu na biznes i form finansowania. Jeżeli przedsiębiorca na rozkręcenie firmy nie potrzebuje większych środków i nie będzie wspomagał się kredytem, lepszym wyborem jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Wówczas, mimo iż ryzykuje on majątkiem osobistym, nie poniesie większych strat, jeżeli pomysł na firmę nie wypali i nie będzie ona rentowna. Zamknąć można ją bowiem bez ponoszenia dodatkowych kosztów.

Co innego, kiedy przedsiębiorca ma szersze plany rozwoju, nawet włącznie z podbojem zagranicznych rynków, jeżeli niezbędny jest kredyt. Wówczas bezpieczniej założyć spółkę z o.o., w której przedsiębiorca nie ryzykuje własnym majątkiem, gdyż jest chroniony. Wprawdzie wspólnicy spółki z o.o. prowadzą pełną księgowość, a więc i koszty prowadzenia księgowości są wyższe, ale przy dwóch lub większej liczbie wspólników nie ma obowiązku płacenia składek ZUS, co z kolei generuje duże oszczędności.

Chcesz sprawnie wstawiać faktury VAT? Zobacz nasz program do faktur w najnowszym wydaniu.